در آذر ماه سال 1404یک دوره تحلیل وبهبود فرایندها با حضور متخصصین سیستم سازی برای علاقه مندان برگزار شد.
بر اساس الگوریتم سیستم سازی، مرحله تحلیل و بهبود فرایندها درگام هفتم الگوریتم و بعد از مدلسازی فرایندها (فرایند نویسی) قرار دارد. بهبود فرآیندها در واقع یک سرمایهگذاری است که بازدهی بسیار بالایی دارد. با شناسایی و رفع گلوگاهها، اتلاف منابع و فعالیتهای غیرضروری، کسبوکارها میتوانند به چابکی و انعطافپذیری بیشتری دست یابند و در بازار رقابتی امروز، موقعیت بهتری کسب کنند.
در این دوره تکنیک ها مختلف تحلیل و بهبود فرایندها به متخصصین آموزش داده شد. برخی از این تکنیک ها عبارتند از:
✅تحلیل ارزش افزوده
✅تحلیل ذینفعان
✅شبیه سازی فرایند
✅فرایندکاوی
✅الگوبرداری و بنچ مارکینگ
سه مورد از شرایطی که تحت آنها بهتر است فرایندها را تحلیل کنیم عبارتند از:
❎وقتی مسائل و مشکلات بروز میکنند، مانند تاخیرهای مداوم یا افزایش شکایات مشتریان
✅قبل از مکانیزاسیون فرایندها و برای اطمینان از اینکه فرآیندها بهینهسازی شدهاند
❎وقتی یک تیم میخواهد فرآیندی را با یک نسخه جدید جایگزین کند
بهینهسازی فرآیندها در واقع یک سرمایهگذاری است که بازدهی بسیار بالایی دارد. با شناسایی و رفع گلوگاهها، اتلاف منابع و فعالیتهای غیرضروری، کسبوکارها میتوانند به چابکی و انعطافپذیری بیشتری دست یابند و در بازار رقابتی امروز، موقعیت بهتری کسب کنند. همچنین، بهینهسازی فرآیندها به ایجاد یک فرهنگ بهبود مستمر در کسب و کار کمک میکند و باعث میشود کارکنان به طور فعال در بهبود عملکرد سازمان مشارکت داشته باشند.
یک نمونه واقعی از بهبود فرایندها، بهبود فرایندهای پیتاستاپ (توقف برای استراحت و سوختگیری) در طول زمان است.
پیتاستاپها (توقفهای برنامهریزیشده برای تعویض لاستیک، سوختگیری و تعمیرات سریع در مسابقات موتوری) یکی از عناصر کلیدی در موفقیت تیمهای مسابقهای بهویژه در رشتههایی مانند فرمول یک، مسابقات استقامتی و NASCAR هستند. بهبود این فرایندها طی دهههای گذشته تأثیر چشمگیری بر نتایج مسابقات داشته است. در زیر مراحل کلیدی این بهبودها توضیح داده شدهاند:
دوره ابتدایی دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰
تحول در فرمول یک -دهه ۱۹۹۰
با افزایش اهمیت استراتژی در مسابقات، پیتاستاپ به یک رقابت فرعی تبدیل شد.
بهبودهای کلیدی:
تقسیمکار تخصصی: هر عضو خدمه یک وظیفه خاص (مثلاً باز کردن مهره چرخ، بلند کردن خودرو، سوختگیری) بر عهده گرفت.
استفاده از جکهای هیدرولیک: سرعت بلند کردن خودرو افزایش یافت.
طراحی مهرههای مرکزی (Central Nut): جایگزینی سیستم چهارمهره با یک مهره مرکزی که با یک آچار چرخان باز و بسته میشد، زمان تعویض چرخ را drastically کاهش داد.
تمرین و زمانسنجی: تیمها بهطور منظم پیتاستاپ را در طول هفته تمرین کردند.
نتیجه: زمان پیتاستاپ از حدود ۱۵-۲۰ ثانیه در اوایل دهه ۱۹۹۰ به ۶-۸ ثانیه در اواخر دهه رسید.
معرفی سوختگیری سریع -اواخر دهه ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰
نازلهای سوخت با طراحیهای بهینهشده تحت فشار بالا، سرعت انتقال سوخت را افزایش دادند.
سیستمهای کنترل الکترونیکی برای نظارت بر حجم سوخت و جلوگیری از نشت معرفی شدند.
با این حال، به دلیل مسائل ایمنی، سوختگیری در فرمول یک از سال ۲۰۱۰ حذف شد و تمرکز بیشتر بر تعویض چرخ گذاشته شد.
انقلاب تکنولوژی و دادهمحوری -دهه ۲۰۰۰ تاکنون
حسگرها و ارتباطات بیسیم: اطلاعات لحظهای از وضعیت لاستیکها، سوخت و شرایط خودرو به خدمه منتقل میشود.
بهینهسازی حرکت خدمه: از تحلیل ویدئویی و نرمافزارهای حرکتی برای کاهش حرکات زائد استفاده میشود.
طراحی تجهیزات سبکوزن و با دوام: مواد کامپوزیتی در جکها و آچارها به کار گرفته شدند.
شبیهسازی واقعیت مجازی (VR) : خدمه در محیط مجازی پیتاستاپ تمرین میکنند.
نتیجه: امروز یک پیتاستاپ استاندارد در فرمول یک تنها حدود ۲ ثانیه (فقط برای تعویض چرخ) طول میکشد.
استانداردسازی و ایمنی
قوانین فدراسیون بینالمللی اتومبیلرانی برای محدود کردن تعداد خدمه (اکنون حداکثر ۲۰ نفر مجازند) و تجهیزات، برای حفظ ایمنی و کاهش هزینهها وضع شد.
استفاده از کلاه ایمنی، دستکش و لباسهای ضدحریق برای خدمه اجباری شد.
تأثیر فناوریهای جدید – پیشبین آینده
رباتیک: آزمایش استفاده از رباتها برای تعویض چرخ یا سوختگیری (هرچند هنوز به دلیل مقررات و پیچیدگی محدود است.
لاستیکهای بدون نیاز به تعویض: تحقیقات بر روی مواد با دوامتر برای کاهش تعداد پیتاستاپها.
سیستمهای هوش مصنوعی: برای تصمیمگیری بهینه درباره زمان پیتاستاپ بر اساس دادههای زنده مسابقه.
جمعبندی
بهبود فرایند پیتاستاپ ترکیبی از بهینهسازی عملیات دستی، فناوریهای مکانیکی، تحلیل داده و تمرین نظاممندبوده است. این تحولات نه تنها زمان توقف را کاهش داده، بلکه ایمنی و قابلیت اطمینان را نیز افزایش دادهاند. امروزه پیتاستاپ به یک «باله دقیق مهندسیشده» تبدیل شده که نماد هماهنگی بین انسان و ماشین در مسابقات مدرن است.