مديريت استراتژيك
مديريت استراتژيك هنر و علم تدوين، اجرا و ارزيابي تصميمات وظيفهاي چندگانهاي است كه سازمان را قادر ميسازد به مقاصد خود دست يابد. مديريت استراتژيك شامل سه بخش اصلي تدوين، اجرا و ارزيابي استراتژي ميباشد.
در ادامه قصد داریم تک تک اجزا مدیریت استراتژیک معرفی کرده و مختصری درباره هر یک صحبت کنیم.
1-راهبرد يا استراتژي (Strategy)
راه رسيدن به هدف يا رسالت، راهبرد يا استراتژي ناميده ميشود.
ما امسال در نقطه A مثلا فروش 50 میلیارد تومان هستیم و میخواهیم در سال به نقطه B مثلا 75 میلیارد تومان برسیم. چگونگی رسیدن از نقطه A به نقطه B همان استراتژی است.
2– برنامهريزي راهبردي (Strategic planning)
* فرآيند بررسي موقعيت فعلي و مسير آينده سازمان يا جامعه، تنظيم اهداف، تدوين و اجرا يک استراتژي براي تحقق آن اهداف، اندازهگيري نتايج و سنجش ميزان اثر بخشي آن استراتژيها است.
* برنامهريزي استراتژيک مجموعهاي از مفاهيم، روشهاي کار و ابزاري است که براي کمک به مديران و رهبران جهت کنترل و تطبيق با محيط متغير طراحي شدهاند.
* برنامهريزي استراتژيک را ميتوان تلاشي منظم و سازمان يافته در جهت اتخاذ تصميمها و مبادرت به اقدامات بنيادي تعريف کرد که به موجب آنها اينکه يک سازمان يا هر موجوديت ديگر چيست، چه ميکند و چه اموري را انجام ميدهد مشخص خواهد شد. برنامهريزي استراتژيک، ارتباطات و مشارکت را سهولت بخشيده علائق و ارزشهاي ناهمگرا را با يکديگر همسو و منطبق ميکند و تصميمگيري منظم و اجراي موفقيت آميز را ترويج و تشويق خواهد کرد.
3- ماموريت يا رسالت سازمان (Mission)
نشاندهنده فلسفه وجودي يا نوع کسبوکاري است که سازمان در آن فعاليت ميکند و شامل اهداف، وظائف، ويژگي ممتاز و ارزشهاي حاکم بر سازمان ميباشد.
از خودتان بپرسید این کسبوکار راهاندازی شده است که چه کاری را انجام دهد؟ برای چه منظوری تشکیل شده است؟
با پاسخ به این سوالات میتوانید به طور نسبی ماموریت خود را شناسایی کنید.
البته لازم به توضیح است که ماموریت خود 9 رکن دارد که در مقالات دیگر به آنها نیز پرداخته خواهد شد.
4- چشم انداز (Vision)
ترسيمي روشن از آرمانهاي يک سازمان است.
گاهی اوقات چشمانداز را با آرزوها و خیالها اشتباه میگیریم. کاملا توجه کنید چشمانداز یک آرزو است! اما یک آرزوی دست یافتنی.
برای اینکه چشمانداز خود را به درستی تدوین کنید نیاز است از 11 شاخص استفاده کنید. حواسمان باشید چشماندازی را انتخاب کنیم که با توجه به قابلیتها و توانمندیهای ما و همچنین با در نظر گرفتن فرصتهای بازار و رقبا دست یافتنی باشد.
این 11 شاخص در وبینار برنامهریزی استراتژیک برای کسبوکارهای کوچک آموزش داده شده است.
5- ذينفعان (Stakeholders)
افراديکه در داخل و يا خارج از سازمان در حيطه مسئوليتها و وظائف يک سازمان قرار داشته بر عملکرد آن در دستيابي به اهدافش اثر ميگذارند و متقابلاً تحت تاثير نتايج مثبت يا منفي فعاليتهاي سازمان قرار ميگيرند.
6-نقاط قوت S (Strengths)
مجموعه توانمنديها و منابع داخلي که سازمان را در جهت نيل به اهداف آن ياري ميکنند.
7-نقاط ضعف W (Weaknesses)
محدوديتها و کاستيهاي درون سازمان که مانع از تحقق اهداف ميشوند.
8- فرصتها O(Opportunities)
مجموعه عواملي که در خارج از محيط سازمان قرار دارند و شناخت و بهرهگيري از آنها ميتواند باعث توانمندتر شدن سازمان در رسيدن به اهداف خويش گردد.
9- تهديدها (Threats) T
آن دسته از عوامل بازدارنده که در خارج از سازمان به عنوان مانع و سد در راه رسيدن به اهداف سازمان شناسايي ميگردند.
دو عامل نقاط قوت و نقاط ضعف در مجموع محیط داخل نامیده میشوند. محیط داخل تحت کنترل ماست مانند نیروی انسانی، تجهیزات، ماشین آلات و … و ما میتوانیم بر آنها اثر بگذاریم اما محیط بیرون (خارج) از کنترل ما خارج است. این محیط فرصتها و تهدیدها را برای کسب و کار ما تشکیل میدهند و میتوانند بر کسب و کار ما اثر بگذارند مانند عوامل اقتصادی، اجتماعی، و ….
در بخش نیاز است تمام عوامل داخلی و خارجی را شناسایی نموده، ضریب وزنی هر یک از عوامل را به گونهای تعیین کنید که جمع آنها برای عوامل داخلی و همچنین عوامل خارجی به طور جداگانه یک شود. به هر یک از عوامل بین 1 تا 4 امتیاز دهید. و نمره هر یک را که برابر با حاصلضرب ضریب وزنی و امتیاز است را به دست آورید. مجموع نمرهها در عوامل داخلی و خارجی به طور جداگانه خانه استراتژی شما در ماتریس SWOT نشان خواهد داد. تصویر نمونه ماتریس عوامل خارجی که به آن EFE هم گفته میشود در پایین آمده است.
در این ماتریس چهار ناحیه استراتژی خواهید داشت که در ادامه بیان شده است. همچنین تصویر این ماتریس در پایین این تعاریف نمایش داده شده است.
در این ماتریس از تقاطع عوامل داخلی و خارجی شما استراتژیهای کسب وکارتان را شناسایی خواهید کرد.
10-استراتژيهاي SO
راهبردهايي که با استفاده از نقاط قوت و در جهت بهرهگيري از فرصتها به منظور پيشبرد اهداف سازمان تدوين ميگردد.
11-استراتژيهاي ST
راهبردهايي که منجر به کنترل تهديدها و يا تبديل آنها به فرصت ميشود.
12-استراتژيهاي WO
راهبردهايي که با بهرهگيري از فرصتها به رفع کمبودها ميپردازد.
13-استراتژيهايWT
تدابيري که سازمان براي بقاء خويش و کمينه کردن نقاط ضعف و تهديدها به کار ميبرد.
در ادامه بر اساس عوامل شناسایی شده لازم است استراتژیها اولویتبندی شود. به این منظور از ماتریس QSPM استفاده میشود. در این ماتریس تمام عوامل و استراتژیها خواهید داشت و برای هر عامل نسیت به استراتژیهای بین 1 تا 4 امتیاز خواهید داد. توجه شود ضریب وزنیهای که در ماتریس عوامل داخلی و خارجی استفاده شده بود مجدد و بدون تغییر اینجا استفاده میشوند. sys
سپس مانند قبل نمرهها محاسبه کرده و از بالاترین نمره تا پایینترین نمره استراتژیها را رتبهبندی و در واقع اولویتبندی خواهید کرد.
نمونه خام ماتریس QSPM در ادامه نمایش داده شده است.
همه فرمتها با توضیحات کامل در وبینار برنامه ریزی استراتژیک برای کسب و کارهای کوچک اختیار شما قرار خواهد گرفت ضمن آنکه نمونههای انجام شده آن را خواهید دید و زیر نظر استاد به تکمیل و تمرین عملیاتی خواهید پرداخت.
برای ثبت نام در وبینار روی تصویر زیر کلیک کنید: